Srbija

ZA PETRUS MILION I PO: Ministarstvo kulture odobrilo sredstva za nastavak značajnih iskopavanja

Зорана Рашић
Zorana Rašić

18. 07. 2025. u 05:00

ZAVIČAJNI muzej u Paraćinu realizovaće ove godine i petu sezonu arheoloških iskopavanja na brdu Čokoće u ataru Zabrege, na lokalitetu srednjovekovnog grada Petrusa. Za projekat "Arheološki park - srednjovekovni grad Petrus" Ministarstvo kulture odobrilo je u okviru svog konkursa iz oblasti arheološkog nasleđa milion i po dinara, što je vest koja je veoma obradovala paraćinski muzej.

ЗА ПЕТРУС МИЛИОН И ПО: Министарство културе одобрило средства за наставак значајних ископавања

Foto: Zavičajni muzej Paraćin

Rukovodilac ovog projekta, arheolog-kustos Zavičajnog muzeja Filip Stefanović, otkriva da će biti nastavljena iskopavanja na gornjem gradu ali sa zapadne strane, kao i na još nekim lokacijama u donjem gradu.

- Tu ćemo istraživati, između ostalog, na osnovu rezultata lidarskog snimanja Petrusa specijalnim dronovima, urađenog prošle godine uz podršku kolega iz Beograda, a i naznaka koje smo primetili da u zapadnom delu utvrđenja postoje bedemi koje nisu do sada detektovani. U prethodne četiri godine završili smo iskopavanje dvorane i otkrili sve zidove ovog objekta u istočnom delu gornjeg grada - citadele - objašnjava mladi arheolog, uz podsećanje da su iskopani kamen i šut sačuvani i koristiće se u kasnijoj konzervaciji i restauraciji, što je takođe u planovima muzeja, za šta projekat treba da napravi nadležna institucija.

EXTRA BET - KVOTA DO 500 NA JEDNOM MEČU

Paraćinski muzej prvi je započeo sistematska istraživanja Petrusa, srednjovekovnog grada koji se smatra najvećim brdskim utvrđenjem iz tog perioda u Srbiji, smeštenim u kanjonu Crnice na oko 380 metara nadmorske visine, iznad ostataka manastira Svetog Jovana Glavoseka.

Grad Petrus je bio centar Petruške obasti osnovane za vreme cara Dušana, kada on daruje pustoš Petrus županu Vukoslavu, vlastelinu koji dolazi na ovaj prostor sredinom 14. veka.

EXTRA BET - KVOTA DO 500 NA JEDNOM MEČU

Pod dvorane od rimske opeke

JOŠ na početku istraživanja unutrašnjosti dvorane otkriveno je da je njen pod napravljen od sekundarno iskorišćene rimske opeke, pa je pretpostavka da je opeka vađena sa lokacije obližnjeg antičkog grada Horeum Margi, odnosno današnje Ćuprije. Samo dvorana duga je oko 16 metara i široka 10, čak je bila veća od slične dvorane u prestonom Smederevu despota Đurđa.

Utvrđenje je imalo veliki vojni značaj jer je u njemu živela stajaća vojska koja je patrolirala i čuvala tadašnju granicu, prvo od Bugarske, a kasnije od Turske. Konačnim padom srpske države i Smedereva 1459. godine grad gubi ulogu centra Petruške oblasti i vojni značaj, mada je i kasnije pominjan.

Značaj

Svrha projekta jeste da se lokalitet na kraju pripremi za prezentaciju javnosti i uključi u turističku ponudu. Zbog lepote kanjona Crnice, kao i brojnih ostataka srednjovekovnih svetinja, ovaj kraj već sada obilaze planinari i znatiželjnici, a biće ih još više nakon konzervacije ostataka utvrđenja koje ima ne samo lokalni, već i nacionalni značaj.

A koliko je ovo utvrđenje bilo važno u 14. veku najbolje govori podatak da je donji grad imao dimenzije 300 puta 100 metara, a gornji 60 puta 20. Istražena dvorana ima površinu od 165 kvadrata, a zidovi su joj građeni od kamena i povezani krečnim malterom, očuvani u visini od dva do četiri metra.

Pratite nas i putem iOS i android aplikacije

Pratite vesti prema vašim interesovanjima

Novosti Google News
Tagovi

Drugi pišu

Pročitajte više

Komentari (0)

Ostavi komentar

Najnovije iz rubrike

Politika
Tenis
Fudbal
LETO U SRBIJI: Upoznajte Staru planinu i osvežavajuću lepotu vodopada

LETO U SRBIJI: Upoznajte Staru planinu i osvežavajuću lepotu vodopada