Panorama

UVEO VODOVOD I KANALIZACIJU U BEOGRADU: Na današnji dan, pre 180 godina, rođen Vladan Đorđević, osnivač Srpskog lekarskog društva

Д.Б.М.

03. 12. 2024. u 07:30

PRVI učeni srpski hirurg, prvi sanitetski pukovnik, osnivač Srpskog lekarskog društva i nekadašnji načelnik saniteta Vojske Srbije, Vladan Đorđević rođen je na današnji dan pre ravno 180 godina. Bio je lekar, književnik, političar, predsednik Ministarskog saveta Kraljevine Srbije i osnivač Crvenog krsta Srbije.

УВЕО ВОДОВОД И КАНАЛИЗАЦИЈУ У БЕОГРАДУ: На данашњи дан, пре 180 година, рођен Владан Ђорђевић, оснивач Српског лекарског друштва

Rođen je u Beogradu 1844. godine, kršten je kao Hipokrat, sa željom roditelja da bude lekar, i to ime nosio je sve do mature, kada na predlog Đure Daničića počeo da koristi ime Vladan.

Gimnaziju je završio u Beogradu, a pod uticajem Josifa Pančića studirao je medicinu u Beču, gde je i doktorirao i bio prvi školovani hirurg u Srbiji. Da bi usavršio svoje hirurško znanje, uz dopuštenje srpske vlade, učestvovao je francusko-pruskom ratu i u blizini Frankfurta organizovao ratnu bolnicu, što mu je donelo vojni čin.

Posle povratka u Srbiju primljen je u srpsku vojsku u kojoj je bio prvi sanitetski pukovnik, i od 1873. godine obavljao je dužnost ličnog lekara kneza Milana. Jedan je od osnivača Srpskog lekarskog društva, Crvenog krsta u Srbiji i pokretač časopisa "Srpski arhiv". Na njegovu inicijativu osnovano je i Prvo beogradsko društvo za gimnastiku i borenje.

Kao predsednik Beogradske opštine od 1884. do 1888. godine, Đorđević je inicirao uvođenje javne rasvete, kanalizacije, vodovoda i kaldrmisanje beogradskih ulica. Izmestio je groblje sa Tašmajdana na Novo groblje, koje su mnogi pamtili i kao Vladanovac. Bio je i ministar prosvete i privrede u vladi Nikole Hristića, posle čega je zakoračio i u svet diplomatije.

Zbog navodnog objavljivanja državnih tajni u knjizi "Kraj jedne dinastije" Đorđević je 1906. godine proveo u zatvoru šest meseci. Preminuo je poslednjeg dana avgusta 1930. u sanatorijumu u Badenu, usamljen star i bolestan u 86 godini života. Država ga je o svom trošku "bez pompe i galame", sahranila u Beogradu.
U okviru proslave stogodišnjice vojne bolnice, u decembru 1938.godine, u krugu Glavne vojne bolnice mu je otkriven spomenik, a Srpska akademija nauka i umetnosti je 2020. godinu proglasila godinom Vladana Đorđevića. Tada je u Galeriji SANU održana izložba "Vladan Đorđević: portret neumornog stvaraoca".

Pratite nas i putem iOS i android aplikacije