NAUČNICI OTKRILI UZROK ČESTOG TIPA DEMENCIJE: Novo istraživanje donosi najubedljivije dokaze do sada o uticaju zagađenog vazduha

POZNATO je da udisanje zagađenog vazduha šteti plućima, a naučnici su na pragu otkrića šta se događa sa mozgom. Prema novim nalazama, koji su objavljeni u časopisu "Sajans", zagađenje vazduha može povećati rizik od hospitalizacije zbog jednog od najčešćih tipova demencije koji pogađa više miliona ljudi na planeti.

Foto Shutterstock

Postoje dva oblika demencije - Levijevim telima i Parkinsonova, a oba nastaju kad se u mozgu nagomila previše proteina alfa-sinukleina, koji potom napada i ubija zdrave moždane ćelije. Naučnici Univerziteta Kolumbija su opisali mehanizam kako zagađenje vazduha podstiče toksično nakupljanje alfa-sinukleina. U studiji na miševima naučnici su otkrili da čestice zagađenja manje od 2,5 mikrometara (PM2.5) u dodiru sa alfa-sinukleinom dovode do stvaranja nove forme proteina - PM-PFF. Ta forma veoma podseća na sojeve alfa-sinukleina primećene kod pacijenata sa Levijevom bolešću.

Da bi dobili širu sliku o posledicama na ljude, istraživači su analizirali 56 miliona bolničkih slučajeva u SAD. Zaključili su da osobe koje su hronično izložene zagađenju imaju veći rizik od hospitalizacije zbog oba oblika ove demencije.

Hong Čen, istraživač iz kanadskog Ministarstva zdravlja, koji nije učestvovao u studiji, kaže da ga je impresioniralo što su autori rezultate potvrdili iz više različitih uglova.

- Nalazi su vrlo konzistentni i međusobno se dopunjuju - kaže Čen. - Ova studija predstavlja najubedljiviji dokaz do sada o povezanosti PM2.5 čestica sa Levi demencijom za koji znam.

Zagađenje vazduha već je poznat faktor rizika za demenciju. Dok su istraživači pokušavali da utvrde mehanizam koji povezuje zagađenje sa Alchajmerovom bolešću, o Levi demenciji se znalo manje. Zato je Xiaobo Mao, vodeći autor studije i vanredni profesor neurologije na Univerzitetu Džons Hopkins, odlučio da istraži. Njegov tim je prikupio uzorke finih čestica iz Kine, SAD i Češke i ubacivao ih u nos miševa. Posle deset meseci izlaganja, kod miševa su se pojavili znaci smanjivanja mozga, što je jedno od glavnih obeležja demencije, kao i značajna akumulacija fosforilisanog serina-129. U testu gradnje gnezda pokazali su i jasan pad kognitivnih sposobnosti. S druge strane, miševi koji nisu bili izloženi zagađenju nisu imali nikakva oštećenja mozga ni kognitivni pad.

Preporučujemo

Dr Novosti

0 1

Može li muškarac da se sačuva od problema sa prostatom?

03. 12. 2025. u 10:00

Dr Novosti

0 1

AUDIO BM SLUŠNI APARATI: Novogodišnja čarolija zvuka

01. 12. 2025. u 10:00

Pratite nas i putem iOS i android aplikacije